Het Actiefonds:

Lombokstraat 40
1094 AL Amsterdam
The Netherlands

Contact:

+31 (0)20 6279661
info@hetactiefonds.nl

NL 46 TRIO 0338622039

Volg ons op:
Nieuwsbrief:

Woonopstand Rotterdam: hoe een vreedzame demonstratie uit elkaar werd geslagen

door Nick van Balken

Vanaf het begin was ik betrokken bij de diverse en gemotiveerde groep van woonrechtenactivisten en organisaties die samen de Woonopstand in Rotterdam organiseerden op 17 oktober. Maandenlang werd er onvermoeibaar gewerkt aan een campagne voor een radicaal ander woonbeleid. En met succes. Samen met de andere woonprotesten door het land lukte het ons de woningcrisis weer op de kaart te zetten, een nieuwe woonbeweging te verenigen en ruim 10.000 demonstranten naar het strijdbare programma in het Afrikaanderpark te krijgen. Maar na maandenlang aandacht te hebben kunnen vragen voor de woningcrisis en haar slachtoffers werd die middag op de Erasmusbrug ons het demonstratierecht ontnomen en ging het in de uren, dagen en weken daarna alleen nog maar over de ‘rellen’ en het politiegeweld.

Algemene informatie

Intimidatie & machtsmisbruik

In de weken voor de Woonopstand bleek al dat er geen vertrouwen was van de politie richting onze organisatie. De politie wilde weten welke groeperingen er mee zouden doen, vroeg ons namen te delen en had toen al een bijzondere interesse in verschillende anarchistische organisaties. In het Afrikaanderpark werden demonstranten preventief gefouilleerd en ID-kaarten gefotografeerd omdat men ‘zich dan beter gedraagt gedurende de rest van de demonstratie’. Deze onversneden intimidatie en inperkingen van grondrechten kwamen uiteindelijk tot een hoogtepunt tijdens de Woonopstand op de Erasmusbrug. Daar zagen we hoe een groep demonstranten, voornamelijk bestaande uit het zwarte blok, zonder duidelijke aanleiding werd geïsoleerd, geïntimideerd en uiteindelijk met veel geweld gearresteerd en afgevoerd. We zagen hoe een buitenproportionele politiemacht al ver voor het escalerende politieoptreden in volledige ME uitrusting, undercover of te paard in de startblokken stond om onze beweging te verdelen, het dialoog af te wenden van de woningcrisis en het brede maatschappelijke draagvlak van onze beweging op losse schroeven te zetten.

Hoe houd je dit draagvlak vervolgens vast, in een politiek klimaat waar de overgrote meerderheid van Nederland in de veronderstelling is dat de politie altijd in het belang van de burger optreedt, de waarheid spreekt en enkel ingrijpt na het plegen van strafbare feiten?

Al voordat de mars de Erasmusbrug bereikt heeft staat de ME klaar om in te grijpen. Is dit hoe de politie een vreedzame demonstratie faciliteert?

Politieoptreden in het belang van de burger?

De politie leek dit keer een nieuwe grens te zijn overgegaan. Na de te verwachten nieuwsberichten korte tijd na de Woonopstand waar zonder enkele vorm van wederhoor de politie de ruimte kreeg haar eigen feiten te presenteren, verschenen er toch ook langzaamaan kritische geluiden. De Woonopstand was immers geen voetbalwedstrijd Ajax – Feyenoord, links- of rechts-radicale anti-overheidsdemonstratie of een willekeurige burgerlijke ongehoorzaamheidsactie. De Woonopstand was en is nog steeds een vreedzame beweging met brede steun van grote organisaties, politieke partijen, doorgewinterde activisten, maar zeker ook bezorgde moeders, vaders, kinderen en middelbare scholieren die voor de eerste keer besloten mee te doen aan een demonstratie. Deze relatief grote groep kersverse demonstranten werden onaangekondigd voor het blok gezet, geconfronteerd met extreem politiegeweld en hadden door hetgeen wat zij met hun eigen ogen gezien of zelfs gevoeld hadden geen andere keus dan hun burgerlijke aannames over de politie te laten varen.

De illusie dat enkel strafbare feiten tot politiegeweld zouden leiden en dat ‘opstootjes’ altijd te vermijden zijn als je jezelf hiervan weerhoudt, kwam die dag voor een relatief grote groep een stuk eerder dan gepland te vervallen. Dat blijkt wel uit de vele berichten, reacties en verklaringen die de organisatie naar aanleiding van het politiegeweld verzamelde in een Zwartboek.

“Als er onrust zou zijn, zou die te vermijden zijn.” [ ] “Ik besloot naar Rotterdam te gaan en mijn 7-jarige zoon mee te nemen. Hij had een bordje gemaakt en het leek me een mooie manier om te laten zien dat je als burger het recht heb om aan te geven als je het ergens niet mee eens bent.” [ ] “Ik mocht vervolgens aan mijn zoontje uit gaan leggen waarom de politie zo deed.” [ ] “Ik wilde de waarheid vertellen, maar voorkomen dat mijn zoon bang zou worden voor de politie. Hoe de politie écht is, wilde ik het niet op 7-jarige leeftijd al met hem over hebben.” [ ] “Ik ben weer een illusie armer. Bedankt politie Rotterdam!” – Verklaring #3, Zwartboek Politiegeweld

“De politie heeft voor mij een mooie, positieve demonstratie gevoeglijk kapot weten te maken. En als ze daarbij één ding hebben weten te bewerkstelligen: ze hebben voor mij bevestigd en een hoop nieuwe mensen overtuigd van het feit dat de politie niet te vertrouwen is als je kritiek hebt op de kapitalistische, onderdrukkende status quo.” – Verklaring #15, Zwartboek politiegeweld

Het moment waarop een groepje ‘stillen’ (agenten in burger) de menigte vreedzame demonstranten induiken en een golf aan politiegeweld ontketent.

Onderdrukking van het demonstratierecht

Maar naast de berichten van gematigde demonstranten die na het politieoptreden opeens versneld klaargestoomd zijn voor het zwarte blok bij de volgende demonstratie, waren daar ook de berichten van angst. Angst om in de toekomst deel te nemen aan een volgende demonstratie. Angst voor de politie, nu ze gezien hadden dat deze in staat is tot het in elkaar slaan van burgers. Beroofd van de illusie dat het altijd mogelijk is hieraan te ontkomen als je je maar gedraagt. Betogers die slecht ter been zijn en zich ineens realiseerden dat zij de volgende keer misschien wel niet in staat zijn om op tijd te vluchten voor de politie, en daarom de volgende keer een vreedzame demonstratie zoals de Woonopstand zullen overslaan. Daarmee stierf op 17 oktober niet alleen een deel van het vertrouwen in de politie, maar direct ook een flink stuk van ons demonstratierecht.

“Rest mij te melden dat ik nu nog last heb van emoties. Maandag was een zeer emotionele dag. Ik ga dit soort evenementen niet meer bezoeken.” – Verklaring #1, Zwartboek politiegeweld

Hard tegen hard

En daarmee lijken we een nieuwe fase van protestcultuur in te gaan. Zeker na het politieoptreden tijdens de Woonopstand staan de maatschappij en de politie weer op scherp. De woonbeweging heeft zich landelijk weten te organiseren, de kraakcultuur komt weer voorzichtig in de lift en vrijwel elke demonstrant, beginnend of ervaren, is weer een stukje verder richting links of rechts geradicaliseerd. Een nieuwe beweging tegen politiegeweld manifesteert zich, met naast de al bestaande steun uit links-radicale hoek, nu ook steun vanuit de bovengenoemde gematigde middenklasse. De politie verliest in een verwoede poging haar eigen handelen goed te praten de feiten en het zelf reflecterend vermogen steeds verder uit het oog. Langzaam verandert de politie in een apparaat dat enkel de repressie van de staat tot uitvoering brengt. En tot slot is er de politiek, die er wederom in faalt haar controlerende en beschermende functie neutraal uit te voeren en ervoor kiest het belang van de politie en de burgermeester boven die van de burgers te stellen, door een onafhankelijk onderzoek naar het politieoptreden op 17 oktober te blokkeren.

Al met al zijn we met z’n allen weer een stukje bozer en gedesillusioneerder over de huidige gang van zaken, aan welke kant van de discussie je ook staat. Het is een kwestie van tijd totdat de volgende vreedzame demonstratie bewust geconfronteerd wordt met politiegeweld en repressie, en er misschien wel meer slachtoffers zullen vallen. Het gaat nu hard tegen hard.

Nick van Balken is woonrechtenactivist en Bond Precaire Woonvormen-lid. Als vrijwilliger bij Het Actiefonds schrijft hij regelmatig opiniestukken en artikelen over door Het Actiefonds gesteunde projecten. Het Actiefonds ondersteunde onder meer Het Woonprotest, de Woonopstand en het Woonverzet.

Foto’s door @guidinro

Het Woonprotest: Startschot van een radicale woonstrijd

Gister stonden we met 15.000 man op het Westerpark in Amsterdam om een radicaal ander woonbeleid af te dwingen. Na 10 jaar desastreus overheidsbeleid en toch vooral een kleinschalige en lokale woonstrijd, gaf Het Woonprotest het startschot voor een nationale woonstrijd en verenigde demonstranten en activisten tot een brede en inclusieve beweging. Hoe gaat deze woonstrijd verder? We blikken terug én vooruit.

Algemene informatie

De verwachte opkomst van Het Woonprotest was groot en bleef groot. Op 12 september stroomden duizenden mensen naar het Westerpark om een radicaal ander woonbeleid af te dwingen. De sfeer was goed, het programma divers en de toon strijdbaar. Fatima Faïd was de moderator en kondigde tussen 14:30 en 16:30 o.a. Mustapha en Edwin uit de Tweebosbuurt, Terra en Massih van Verdedig Noord, Winfried van Niet te Koop, Hidaya van Amsterdam City Rights, Gwen van Recht op de Stad en de organisatie van de Woonopstand in Rotterdam aan. Daarmee slaagde de organisatie van Het Woonprotest erin een breed assortiment aan verhalen en perspectieven rondom de wooncrisis te belichten en duidelijk te maken dat het niet alleen een Amsterdamse aangelegenheid is. Naast woordvoerders van grotere organisaties als FNV en de Woonbond kregen vooral ook lokale grassroots organisaties de ruimte. Kijk hier de livestream van het podiumprogramma terug.

Zondebok politiek

De solidariteit van de woonbeweging was groot en de boodschap dat de woonstrijd niet losstaat van o.a. de corona-, vluchtelingen- en klimaatcrisis was duidelijk aanwezig. Zo werd er in de speech van Hidaya Nampiima korte metten gemaakt met de zondebok politiek van rechts politiek Nederland en het argument dat de toestroom van migranten de grootste oorzaak van de wooncrisis zou zijn. Een duidelijk statement van solidariteit richting ongedocumenteerden, vluchtelingen en migranten.

Hidaya Nampiima, Amsterdam City Rights – Foto door @mguistuffdoery

Protestmars

Na het uitgebreide podiumprogamma met naast alle sprekers ook optredens van Massih Hutak, Dean Bowen, Hang Youth en Sophie Straat werd de protestmars richting de Dam ingezet. Onder het geschreeuw van continue protestleuzen trok de gigantische stoet veel bekijks door de hele stad om uiteindelijk rond 17:30 op de Dam ter arriveren waarna deze dag van woonstrijd tot een einde kwam.

Foto door @guidinro

Kraakactie

Helaas konden enkele demonstranten, activisten en woningeisers rekenen op buitensporig politiegeweld na een kraakactie aan de Gravenstraat. Er werd getracht een jarenlang leegstaand pand van speculant en groot vastgoedbezitter Rogier Thewessen terug te claimen voor woningzoekenden. De politie koos er bewust voor om de situatie te laten escaleren, sloeg demonstraten in elkaar en voerde arrestaties uit. Het Woonprotest, waarbij tijdens het programma al meerdere malen solidariteit richting de kraakbeweging werd uitgesproken, kwam met een statement en keurde het politiegeweld af. Daarnaast kwam de organisatie van De Woonopstand in Rotterdam met een statement naar buiten tegen het politiegeweld en in solidariteit met de woningeisers. Een poging van de politie en de media om de krakers als onafhankelijk van Het Woonprotest en haar demonstranten te framen wordt door de betrokken organisaties ontkracht. Kraken is woonprotest. Ook het Actiefonds is solidair met de opgepakte demonstranten en woningeisers en keurt het politiegeweld af. Lees hier het originele statement op Indymedia.

“Laat het duidelijk zijn: wij zijn pro-kraken, dat zeiden we op het podium, dat zeggen we in de media en dat zeggen we nu dus nog steeds. Kraken moet gedecriminaliseerd worden, omdat het onderdeel is van het fundamentele woonrecht. Kraken speelt namelijk een belangrijke rol in de strijd tegen parasitaire beleggers die vele goede woonhuizen leeg laten staan. Het echte probleem is de prioritisering van de belangen van speculanten die niets om onze huisvesting en ons woonrecht geven. Kraken is het gevolg van onmenselijk wanbeleid.” – Woonprotest

Foto via Indymedia.nl

Woonstrijd gaat door

Met Het Woonprotest is het hek van de dam en is een brede woonstrijd in gang gezet. Alle grassroots initiatieven die al jaren tegen de wooncrisis strijden staan weer duidelijk op de kaart, net zoals het belang van kraken en de kraakbeweging . Op 17 oktober gaat de woonstrijd verder bij De Woonopstand in Rotterdam, en op 13 november staat Het Woonverzet gepland in Den Haag. Het lijkt een kwestie van tijd voordat ook andere steden zich aansluiten. In de aanloop naar De Woonopstand in Rotterdam wordt er door de organisatie van Het Woonprotest en De Woonopstand gewerkt aan een breed gedragen manifest dat overhandigd zal worden aan het nog te vormen kabinet, om zo direct invloed uit te oefenen op het woonbeleid van de komende jaren. Voor een radicaal ander woonbeleid!

Het Actiefonds is enthousiast over deze golf van woonprotesten en blij om zowel Het Woonprotest als De Woonopstand te kunnen steunen in hun strijd.

Gwen van Eijk, Recht op de Stad – Foto door @mguistuffdoery

 

De vrijgevochten Zapatista’s en hun antikapitalistische missie

De Zapatista’s komen naar Europa! Het Actiefonds is trots twee Zapatista-solidariteitsgroepen te mogen ondersteunen; eentje in Basel en één in Nederland. De delegatie komt per boot vanuit Mexico naar Europa; in verschillende Europese landen worden politieke bijeenkomsten georganiseerd om Zapatista’s en lokale activisten met elkaar te verbinden en strategieën uit te wisselen. Een klein beetje context over deze bijzondere autonome gemeenschap.

Algemene informatie

Historische context

De Zapatista’s zijn een autonome gemeenschap in de zuidelijke Mexicaanse staat Chiapas. In 1994 kwam deze groep inheemse bewoners in opstand tegen de voortdurende uitbuiting, corruptie, ongelijkheid en armoede in de regio. Het resultaat van de Spaanse kolonisatie van 500 jaar geleden en sindsdien de gestage ontwikkeling van het globalisme en kapitalisme. Anno 2021 reist er een delegatie Zapatista’s af naar Europa via dezelfde route die de kolonisten aflegden, maar met een missie van solidariteit, antikapitalisme en wederzijdse hulp. Chiapas werd in de 16e eeuw bezet door Spaanse kolonisten. Sindsdien kent de regio een lange geschiedenis van onderdrukking en uitbuiting tijdens de ontwikkeling van het kapitalistische wereldsysteem waar we nu mee te maken hebben. De regio was voor de Spaanse bezetters vooral interessant door de aanwezige landbouwgrond en de daarmee verbonden inheemse ‘arbeiders’, wiens land en arbeid kon worden opgeëist. Ook na de onafhankelijkheid van de Spaanse bezetters bleef de meeste grond in het bezit van een kleine elitaire groep en werden de liberale ideeën die door de kolonisten geïntroduceerd werden gemakkelijk overgenomen door de nu onafhankelijke Mexicaanse republiek. Onder de invloed van buitenlandse investeerders werden er steeds meer exportproducten geproduceerd. De deelstaat Chiapas zou zich op deze manier verder ‘moderniseren’ binnen het kapitalistische wereldsysteem en zich vanaf begin 20ste eeuw positioneren als goedkope producent van voedsel en arbeid op de wereldmarkt. Een positie binnen de wereldeconomie waar op lokaal niveau weinig ontwikkeling of welvaart uit voortvloeit.

Ondanks revolutionaire ontwikkelingen, opstanden, mobilisaties en opgerichte vakbonden binnen de inheemse boerenbevolking, bleef ook in de 20ste eeuw de meeste grond in het bezit van dezelfde grondbezitters uit de 19e eeuw. De kapitalistische ontwikkeling van het gebied zorgde voor een steeds groter wordende ongelijkheid en klassenstrijd. In de aanloop naar de opstand waarmee de inheemse Zapatista’s hun autonomie zouden verwerven in 1994 ging het verder bergafwaarts. Het Amerikaanse neoliberale beleid werd ook in Mexico steeds populairder en met het NAFTA handelsverdrag werd de Mexicaanse economie verder geherstructureerd om binnen het vrijemarktmodel van de VS te passen.

De opstand

Het NAFTA verdrag was voor de EZLN (Zapatistisch Nationaal Bevrijdingsleger) de druppel. Met het verdrag werden de belangen van de inheemse bevolking wederom weggecijferd en werd het mogelijk voor grote buitenlandse bedrijven grond op te kopen voor landbouw, wat zou zorgen voor oneerlijke concurrentie voor de inheemse boeren. Op 1 januari 1994, de dag dat het NAFTA handelsverdrag in werking zou treden, kwam de EZLN in opstand en greep de macht in verschillende dorpen en steden in Chiapas, onder de slogan ¡Ya basta! (Nu is het genoeg!). En dat is te begrijpen, in een gebied waar 500 jaar lang de inheemse bevolking wordt opgelegd mee te draaien in het westerse, kapitaalbeluste systeem en de ontwikkeling hiervan.

De gemeenschap

Ondanks de incidentele bloedige conflicten en de voortdurende strijd met het Mexicaanse regeringsleger is het de Zapatista’s in de afgelopen 27 jaar gelukt een een autonome, democratische en rechtvaardige samenleving op te bouwen én te behouden voor de nu ruim 360.000 inwoners van het gebied. Daarbij hoort een eigen democratisch bestuur, economie, gezondheidszorg en onderwijssysteem. De dorpen in het gebied worden bestuurd door dorpsraden, bestaande uit 300 verschillende families waarvan iedereen boven de 12 kan meebeslissen. Met de gratis toegankelijke gezondsheidszorg en educatie hebben de Zapatista’s grote vooruitgang geboekt. Zo bouwden ze nieuwe ziekenhuizen en klinieken, brachten kindersterfte terug en maakten educatie breder toegankelijk voor de inheemse volken.

Ook de invloed van het patriarchale systeem werd aangepakt en de positie van vrouwen significant verbeterd. Zo kregen vrouwen belangrijke rollen binnen het bestuur van de gemeenschap, het onderwijs, de gezondheidszorg of het rebellenleger. Huiselijk geweld en de discriminatie van vrouwen werd aangepakt door het aan banden leggen van alcohol en drugsgebruik, waarmee het aanvechten van het patriarchaat een doel op zich werd binnen de gemeenschap.

Met vallen en opstaan is het de Zapatista’s gelukt zich vrij te vechten uit het koloniale systeem van onderdrukking en uitbuiting, en zichzelf een waardig bestaan toe te kennen. Welvaart zoals we die hier kennen, is er niet in het Zapatista gebied. Ze zijn niet uit op oneindige groei, concurrentie of winstoptimisatie. Het land is collectief eigendom en de productie van voedsel is bedoeld voor het welzijn van de gemeenschap. Koffie wordt er verbouwd voor een bescheiden export naar het buitenland, waarmee ze gemeenschappelijke voorzieningen financieren.

Viaje Zapatistas

27 Jaar na de opstand van de EZLN en de oprichting van de autonome gemeenschap van de Zapatista’s, reist een delegatie Zapatista’s af richting Europa. Ze leggen dezelfde route af die de Spaanse kolonisten 500 jaar geleden aflegde over zee, maar met een ander doel. Waar de kolonisten uit waren op bezetten, bekeren en uitbuiten, hebben de Zapatista’s een solidaire missie. Sinds 1994 hebben zij laten zien succesvol een alternatief te kunnen bieden tegen het kapitalistische, neoliberale wereldsysteem en gaan daarover tijdens een maandenlange tour door Europa in gesprek met solidaire groepen en organisaties. De Zapatista’s lijken de sleutel in handen te hebben voor veel grote problemen die in onze westerse samenleving behandeld worden als een soort onvermijdelijk bijproduct van het kapitalisme.

Steunen

Om de komst van de Zapatista delegatie mogelijk te maken is Gira Zapatista Holanda een crowdfundingsactie gestart. Met het geld wordt de reis van de Zapatista’s mogelijk gemaakt en kunnen er politieke en sociale bijeenkomsten georganiseerd worden. Wil je meer lezen over de Zapatista beweging of de Zapatista koffie proberen? Ga eens langs bij Het Fort van Sjakoo in Amsterdam of Boekenwinkel Opstand in Den Haag, er is genoeg Zapatista literatuur geschreven om je verder in te lezen in de beweging.

Het Fort van Sjakoo, Jodenbreestraat 24, 1011 NK Amsterdam

Maandag tot vrijdag 11:00 tot 18:00
Zaterdag 11:00 tot 17:00

Boekenwinkel Opstand, Beatrijsstraat 12, 2531 XE Den Haag

Dinsdag 18:00 tot 21:00
Donderdag 17:00 tot 21:00

Bronnen

Debaenst, J. (2008). De geschiedenis van Chiapas, Mexico
in wereld-systeemperspectief [Masterscriptie, Universiteit Gent]

Vrije Markt, DE ZAPATISTAS: HET HELE VERHAAL, via https://vrijemarkt.org/de-zapatistas-lang/

Briy, A. (2021). Zapatistas: Lessons in community self-organisation in Mexico, via https://www.opendemocracy.net/en/democraciaabierta/zapatistas-lecciones-de-auto-organizaci%C3%B3n-comunitaria-en/

Godelmann, I. R. (2014). The Zapatista Movement: The Fight for Indigenous Rights in Mexico, via https://www.internationalaffairs.org.au/news-item/the-zapatista-movement-the-fight-for-indigenous-rights-in-mexico/

Woonopstand: Geen tiny house maar strijd van onderop

De woningnood is hip. De sob stories van jongeren die klem zitten en al maanden bij vrienden op de bank slapen vliegen je om de oren, met aan de andere kant van het spectrum de hoopgevende feelgood items over nieuwe innovatieve woonvormen. Precies die nieuwe woonvormen moeten de generatie klemzittende woningzoekers weer van een sprankje hoop voorzien dat ze ooit nog ergens kunnen wonen waar ze niet de helft van hun salaris hoeven af te dragen aan een buitenlandse investeerder.

Algemene informatie

Tiny houses, vanlifers, ecodorpen of co-living, deze nieuwe woonvormen passeren in de media vrijwel wekelijks de revue en worden daarin vaak bestempeld als dé oplossing voor de uit de klauwen gelopen woningnood. Nederland is immers vol, en creatief omgaan met de ruimte die we nog hebben de enige remedie. Maar de echte strijd tegen deze wooncrisis wordt niet gestreden vanaf een braakliggend stuk grond dat tijdelijk wordt ingericht als tiny house arena. De echte woonstrijd pakt het probleem aan bij de wortel; onze volksvertegenwoordiging.

Antikraak huurders in gesprek met wethouder wonen Bas Kurvers (VVD Rotterdam) tijdens BPW actie

Fles wijn voor de gouden tip

Velen vragen zich af waarom de ‘echte’ woonstrijd zo lang op zich laat wachten. Woningzoekenden lijken het feit dat hun positie op de woningmarkt een diepgeworteld verdienmodel is voor de rest van de bevolking stilzwijgend te accepteren. De meesten weten immers niet beter. Dat je als starter elk jaar weer opzoek moet naar een nieuwe woning omdat je huisbaas alleen nog maar tijdelijke contracten uitgeeft, lijkt voor velen ondertussen de normaalste zaak van de wereld. Voor de generatie die na de invoering van de Wet Doorstroming Huurmarkt in 2016 begonnen is met de onmogelijke zoektocht naar een huurwoning, is de gedegen huurbescherming van daarvoor, met onbepaalde tijd-contracten en verhuisvergoedingen, niet meer dan een nostalgisch sprookje uit een ver verleden. Het verliezen van je woning wordt daarom door veel huurders als een onvermijdelijk, individueel probleem gezien, en een oplossing wordt vaak pas achteraf gezocht. “Heeft er nog iemand een kamer vrij? We moeten over 2 weken onze woning uit en hebben nog niks gevonden, fles wijn voor de gouden tip!!!”, luidt het dan op Facebook.

Fuck flex

Een organisatie die huurders helpt het anders aan te pakken is de Bond Precaire Woonvormen (BPW). Deze bewonersvereniging helpt je niet met zoeken naar een nieuwe flex-hut of tijdelijke tiny house staanplaats. Er is namelijk nog een tweede optie, naast een beroep doen op de gastvrijheid van je vrienden via Facebook. Namelijk je huisbaas en de lokale politiek confronteren met de vraag waarom zij het geoorloofd vinden kwetsbare bewoners thuisloos te maken, zodat er weer €200 per maand extra kan worden gevraagd aan de volgende hopeloze woningzoeker die voorbij komt. En als je huisbaas het niet nodig vind zijn beweegredenen om jou dakloos te maken nader te verklaren, dan doe je een beroep op het solidariteitsnetwerk van de Bond en ga je met 30, 40 man, spandoeken en een megafoon verhaal halen. Dit is de echte woonstrijd, en die voert de BPW al meer dan 10 jaar.

Bewoners van de Rotterdamse Tweebosbuurt demonstreren tegen hun uitzetting voor de deur van Vestia (25/02/21)

Eerstelijns daklozen preventie

Met sterk groeiende lokale groepen in de grote steden en een landelijk netwerk is de Bond PrecaireWoonvormen er voor iedereen die tijdelijk, onzeker, of te duur huurt. En dat zijn er veel tegenwoordig. Wanneer organisaties als de Huurcommissie, Woonbond of gemeentelijke hulpinstanties je adviseren om je maar te melden bij de daklozenopvang na het aflopen van een tijdelijk huurcontract, komt de BPW in actie. Bijna wekelijks voeren zij wel ergens in Nederland actie tegen een huisuitzetting. Antikraakcontracten die aflopen zonder vervangende huisvesting aan te bieden, bewoners van sociale woonwijken die door de gemeente en corporaties uit hun woning worden gezet om plaats te maken voor koop of vrije sector, of huurders die anderszins zonder pardon op straat komen te staan. Allerlei vormen van precaire huur komen voorbij en de BPW laat niemand vallen, zolang de bewoners zelf bereid zijn samen in actie te komen en zich aan te sluiten bij het brede solidariteitsnetwerk. Voor huurders, door huurders.

Kunstmatige crisis

De overheid doet vrijwel niets om de aanwas van kersverse dak- en thuislozen op te vangen. Sterker nog: deze wakkert de problemen alleen maar aan. Sinds 2010 zijn er tal van wetswijzigingen geweest die de positie van huurders stapje voor stapje verder de verdoemenis in geholpen hebben, met de verdubbeling van het aantal daklozen als resultaat. De torenhoge belasting op sociale huurwoningen, de antikraakwet, de invoering en verdere normalisering van tijdelijke contracten, de marktwerking en het volledig uit handen geven van de woningvoorraad aan buitenlandse investeerders. Ook al lijkt de wooncrisis bij vrijwel elke politieke partij hoog in het vaandel te staan, de lijst met falende beleidsmaatregelen is lang en wordt tot nu toe alleen nog maar verder aangevuld.

Strijd van onderop

Dit is precies de reden waarom die innovatieve ‘oplossingen’ voor de wooncrisis geen zoden aan de dijk zetten. Het legt de verantwoordelijkheid om naar oplossingen te zoeken bij de burger, terwijl onze volksvertegenwoordigers van bovenaf nog wat extra olie op het vuur gooien. Wanneer wij genoegen nemen met dit falende beleid, door zelf naar alternatieven te zoeken, wekken we de indruk dat we het oké vinden dat onze overheid wonen niet meer als mensenrecht behandeld, maar als individuele verantwoordelijkheid. Daarom is de woonstrijd die gestreden wordt in onze volksbuurten, door bewonersorganisaties en solidariteitsnetwerken, de enige uitweg uit deze kunstmatig gecreëerde crisis.

Ook meewerken aan de strijd voor woonzekerheid van de BPW? Word lid! Op de hoogte blijven van acties en campagnes? Kijk op Facebook, Twitter of schrijf je in voor de BPW nieuwsbrief via de website.

Leden van BPW Den Haag tijdens een demonstratie tegen een huisuitzetting door Staedion (18/12/21)

Opinieartikel door woonrechtenactivist en BPW-lid Nick van Balken in opdracht voor Het Actiefonds